قطعنامه پایانی ششمین همایش دیدگاه‌های اسلام در پزشکی قرائت شد

به گزارش سرطان نیوز، ششمین همایش دیدگاه‌های اسلام در پزشکی با موضوع (مطالعات تخصصی فقهی پزشکی قانون دیات) با حضور علما و دانشمندان حوزه و دانشگاه، حقوق‌دانان و کارشناسان و متخصصان پزشکی قانونی، برگزار شد و در پایان قطعنامه این همایش قرائت شد.

متن قطعنامه ششمین همایش دیدگاه‌های اسلام در پزشکی به این شرح است:

والذین جاهدوا فینا لَنَهدِینَهُم سُبُلَنا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ (۶۹)

و کسانی که در راه ما کوشیده اند به یقین راه‌های خود را بر آنان می‌نماییم و در حقیقت خداوند با نیکوکاران است.

سوره مبارکه العنکبوت آیه ۶۹

شکر و سپاس بدرگاه ایزد متعال که توفیق و توان عنایت فرمود تا در فضائی آکنده از معنویت علم و فقاهت و با حضور فضلای گرامی حوزه‌ها و اندیشمندان و استادان دانشگاهی و جمعی از پزشکان فرهیختگان گرد هم آمده و در طی سه روز از دوم تا چهارم خردادماه در جوار بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا (ع) در تالار ابن سینا دانشگاه علوم پزشکی مشهد پیرامون یکی از قوانین مهم و کارساز و مورد نیاز جامعه و ملت ایران اسلامی یعنی بخش چهارم قانون مجازات اسلامی دیات به بحث و تبادل نظر تخصصی پزشکی و حقوقی و کارشناسی و فقهی بپردازیم.

پس از برگزاری پنج همایش موفق در سال‌های ۱۳۶۸، ۱۳۷۵، ۱۳۸۱، ۱۳۸۴ و ۱۳۸۷ به حول قوه الهی ششمین همایش را با حضور علاقمندان حوزه و دانشگاه و متخصصین رشته‌های مختلف پزشکی برگزار گردید. با توجه به فاصله پنجمین همایش تا همایش ششم که حدود پانزده سال می‌باشد انگیزه بیشتری در این همایش به وجود آمد، عمده تلاش برای برگزاری همایش درخواست قوه قضائیه در سند تحول منتشر شده بود که ما را وادار نمود تا با مطالعات تخصصی-فقهی پزشکی برای اصلاح و بازنگری قانون مجازات بخش دیات که مطابق ۲۸۰ ماده قانونی می‌باشد اقدام نمائیم. در بند ۴ سند تحول قضائی - مبحث ششم قوانین و مقررات چنین آمده است:

۴- تحلیل و ارزیابی پیش نویس لوایح آیین نامه‌ها دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها و ارائه پیشنهاد‌های اصلاحی توسط افراد خبره قوه قضائیه صاحب نظران حوزه و دانشگاه و نهاد‌های علمی و فناوری و نهاد‌های مردمی با ایجاد «سامانه جمع سپاری» و طراحی نظام انگیزشی مناسب برای ترغیب اشخاص به مشارکت در ارزیابی‌ها

تقویت تعامل قوه قضائیه با کمیسیون قضائی و حقوقی و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به منظور فراهم سازی امکان هم افزایی در فرایند اصلاح و تصویب قوانین (معاونت حقوقی و امور مجلس کوتاه مدت)

با توجه به درخواست قوه قضائیه برای بازنگری و اصلاح قوانین و تجربه موفق برگزاری همایش دیدگاه‌های اسلام در پزشکی که حاصل آن‌ها در چهار جلد کتاب به چاپ رسیده و منتشر شده است و با مطالعه قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ بخش چهارم دیات در دبیرخانه همایش‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از طی مراحل لازم و اخذ مجوز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و معاونت محترم پژوهشی دانشگاه و موافقت ریاست محترم دانشگاه و معاونت محترم فرهنگی و دانشجویی با هماهنگی با دفتر نهاد رهبری در دانشگاه و گروه معارف اسلامی دانشگاه مقدمات کار با تشکیل چهارده کمیسیون تخصصی که اولین آن کمیسیون تخصصی فقهی - پزشکی و سیزده کمیسیون تخصصی پزشکی شامل " پوست و جراحی ترمیمی "، " چشم پزشکی "، " دندان پزشکی و جراحی فک و صورت "، " جراحی اعصاب و ستون فقرات "، ارتوپدی "، " جراحی قفسه سینه "، " زنان و مامایی و پزشکی قانونی "، " اورولوژی، کلیه و مجاری ادراری"، " جراحی عمومی و جراحی زنان (دیه پستان) "، " جراحی عمومی و جراحی پلاستیک و سوختگی "، " اعصاب داخلی و روانپزشکی "، " گوش و حلق و بینی " و " پزشکی قانونی (و روانپزشکی) " فراهم گردید.

این کمیسیون‌ها در طی جلسات با حضور کارشناسان پزشکی قانونی برای بررسی و تحقیق پیرامون مواد قانون مرتبط با هر کمیسیون تخصصی و بررسی نحوه کار و ارائه نتایج خود در همایش آماده شدند.

مباحث عمده مورد توجه و نظر که نیاز به بررسی و بازنگری و اصلاح دارد در سه دسته طبقه بندی گردید.

الف: 
۱- مواردی از قانون که نیاز به اخذ فتوای مراجع عظام تقلید و یا مشابه ماده ۵۴۴ قانون نظر حکومتی مقام معظم رهبری را می‌طلبد مانند حذف فوتی‌های ناشی از ارائه خدمات شهری و پزشکی و تصادفات از ماده ۵۵۵ تغلیظ دیه در ماه‌های حرام

۲-طبق تبصره ماده ۵۵۰ دیه قتل زن نصف مرد است آیا در شرایط امروز کشور که زنان سرپرست خانواده، همسران شهدای گرانقدر و کلیه زنانی که نان آور خانواده هستند نیاز به بررسی و تجدید نظر وجود ندارد؟ آیا میتوان مازاد بر دیه زن فوت شده از صندوق تامین خسارات جانی تبصره ماده ۵۵۱ پرداخت شود؟

۳- تعیین تکلیف ارزش عضوی تمام اعضای بدن - شارع محترم و قانون ارزش بعضی از اعضاء را در فقه و قانون مطرح نموده است میتوان به تمام اعضای بدن تسری داد؟

۴- موضوع درمان پذیری تمام اعضای بدن و تعیین تکلیف دیه و ارش آن‌ها

۵- طبق ماده ۵۵۴ بر اساس نظر حکومتی مقام رهبری دیه اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی به اندازه دیه مسلمان تعیین می‌گردد. در چه موارد دیگری می‌توان حکم حکومتی گرفت؟

ب: مواردی از قانون وجود دارد که نیاز به همگرایی و یکسان سازی دارد.

۱- در مورد ارزش عضوی تمام اعضای بدن که مطرح شد قانون در بعضی از اعضا پذیرفته، ولی در بقیه اعضا مسکوت مانده است.

۲- درمان پذیری اعضا بدن در مواردی از قانون درمان و یا اصلاح بعضی از اعضا پذیرفته شده و دیه کاهش یافته است. سوال عمده این است که اگر درمان پذیری موجب کاهش دیه می‌شود میتوان برای تمام اعضا درمان را انجام داد و سپس دیه یا ارش تعیین شود؟ هزینه‌های درمان که در بعضی موارد بسیار طولانی و پرخرج می‌شود را چه کسی باید پرداخت نماید؟ در قانون مسکوت است.

ج- اصطلاح ابهامات مواردی از قانون و همچنین معادل سازی پزشکی عبارات فقهی و عربی که در قانون مطرح شده با پزشکی امروز تا رسیدگی کارشناسی تسهیل گردد.

در طی سه روز همایش با تلاش اساتید دانشگاه و متخصصین محترم پزشکی قانونی در میزگرد‌های سیزده گانه پزشکی موارد متعددی از ابهامات و اشکالات قانون که نیاز به اصلاح و بازنگری دارد و مورد ارزیابی قرار گرفت و پیشنهادات سازنده‌ای ارائه گردید که نشان از عمق نگرش به مسائل جدید فقهی پزشکی با حفظ اصالت‌ها و مبانی دقیق دینی حاضرین در همایش ششمین همایش است که چشم انداز روشنی را برای پیشبرد اهداف متعالی اسلام و جمهوری اسلامی را فراروی جامعه و مسئولین دستگاه‌های قضایی و قانون گذاری قرار داده تا با بازنگری صحیح و اصلاح قانون موجود اقدام لازم صورت پذیرد.

اینک بند‌های قطعنامه پایانی ششمین همایش به شرح زیر به استحضار می‌رسد

۱- با بزرگداشت دهه کرامت در استانه میلاد با سعادت حضرت امام رضا (ع) از ساحت مقدس آن امام همام پیشرفت و تعالی همه جانبه اسلام و جمهوری اسلامی را در عرصه داخلی و بین المللی خواستاریم.

۲- با توجه به عنایت ویژه‌ای که مقام معظم رهبری به برگزار کنندگان همایش‌های دیدگاه‌های اسلام در پزشکی داشته و دارند تقاضا نمائیم که اگر صلاح بدانند امر به بازنگری و اصلاح قانون دیات را به قوه قضائیه و مجلس شورای اسلامی بفرمایند.

۳- از قوه قضائیه وزارت محترم دادگستری (که معاونت آن وزارت و ریاست محترم دادگستری خراسان رضوی در همایش حضور داشته و سخنرانی کردند) مجدانه درخواست میکنیم که به کلیه مراجع علمی و حقوقی دانشگاه‌ها و کارشناسان پزشکی قانونی و سازمان نظام پزشکی و حوزه‌های علمیه ابلاغ نمایند که با بازنگری فقهی پزشکی و حقوقی قانون موجود اصلاحات پیشنهادی و یا حذف و اضافه مواد قانونی موجود نتایج حاصله بدست آمده را جمع اوری نموده و با تنظیم لایحه‌ای مترقی و متقن و ارائه آن به مجلس شورای اسلامی جهت تصویب اقدام نمایند.

۴- از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی بویژه کمیسیون قضایی و حقوقی درخواست می‌نمائیم که در راستای تصویب قانون دیات پس از دریافت لایحه پیشنهادی قوه قضائیه تلاش و مساعدت لازم را مبذول دارند و در صحن علنی مجلس به تصویب نمایندگان محترم برسانند تا قانون جدید و ماندگار به قوه قضائیه ارائه گردد.

۵- ما ضمن قدردانی و تشکر از تمامی اساتید دانشگاه‌های شهید بهشتی، تهران، گرگان، قم و مشهد، علما و فضلای حوزه، کارشناسان محترم پزشکی قانونی کشور و استان خراسان رضوی و استان قم و استان گرگان، عضو محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریاست محترم دادگستری خراسان که در جمع ما حاضر و با ارائه نظرات و پیشنهادات خود محفل علمی فقهی ما را رونق بخشیدند، صمیمانه تشکر و قدردانی نموده و امیدواریم با دعای خیر و آرزوی قبولی زیارت حضرت امام رضا (ع) با سلامت به اوطان خود برگردند.

از تمامی همکاران، کارمندان دانشگاه بیمارستان قائم)، دانشکده پرستاری و تمام عزیزان که ما را در برپائی این همایش یاری و همکاری نمودند قدردانی و سپاس می‌گوئیم.

والسلام ۱۴۰۲/۳/۴