کنترل قند خون کودکان کار گروهی است

به گزارش سرطان نیوز، دکتر محسن آخشته متخصص کودکان و دیابتولوژیست هشدار داد: هیچ کس حق ندارد بدون محدودیت و غیراستاندارد از شیرینی جات، بستنی، غذا‌های چرب و مواد غذایی ناسالم استفاده کند مهم نیست این فرد دیابت داشته یا دبابت نداشته باشد.

دیابت کودکان چیست؟

دکتر محسن آخشته گفت: به طور کلی وقتی قند خون افراد از یک حدی بالاتر باشد به آن دیابت اطلاق می‌شود، اما در مورد دیابت کودکان و بزرگسالان تفاوت‌هایی وجود دارد. وی توضیح داد: پیشتر دیابت کودکان به صورت دیابت تیپ یک بروز می‌کرد یعنی یکباره علائم مربوط به دیابت بروز می‌کرد، اما با افزایش چاقی در کودکان شاهد ابتلای آنان به دیابت تیپ دو که اغلب در بزرگسالان دیده می‌شود، هستیم و دیابت نوع دو را در کودکان و نوجوانان نیز می‌بینیم؛ بنابراین اگر به هر دلیلی چه دیابت نوع یک چه دیابت نوع دو، قند خون افراد به صورت ناشتا بالاتر از ۱۲۵ باشد و یا قند دو ساعت بعد از مصرف کربوئیدرات خون بالای ۲۰۰ باشد، به آن دیابت اطلاق می‌شود.

ارتباط میان دیابت کودکان و تغذیه آن‌ها

دکتر آخشته با تاکید بر اینکه تغذیه کودکان صد در صد با ابتلا به دیابت ارتباط دارد گفت: تغذیه و سبک زندگی کودکان ارتباط مستقیمی با ابتلا به دیابت دارد و نوع چاقی، نوع و نحوه تغذیه نحوه مصرف مواد غذایی چرب و پرکربوئیدرات، فست فودها، نداشتن فعالیت بدنی و ورزش نکردن، ماندن طولانی در خانه‌های آپارتمانی، بازی زیاد با پلی استیشن و بازی با موبایل به مدت طولانی همگی جز مواردی است که می‌تواند در ابتلا به دیابت کودکان و نوجوانان کمک کننده باشد.

دلیل بروز دیابت کودکان

متخصص دیابت کودکان گفت: بروز دیابت در کودکان دلایل متفاوتی دارد، در واقع بسته به نوع دیابتی که افراد مبتلا می‌شوند و نوع پاتوفیزیولوژی یا زمینه ابتلا به این بیماری متفاوت است. دکتر آخشته اضافه کرد: دیابت نوع یک که معمولاً در کودکان و نوجوانان شایع است، ناشی از اختلال در عملکرد سلول‌های بتای پانکراس است یعنی دیابت نوع یک زمانی بروز می‌کند که سلول‌های بتای پانکراس از کار می‌افتد و دیگر توانایی ترشح انسولین ندارند و طبیعتاً وقتی انسولین ترشح نشود، انسولین که نقش کلید برای ورود قند به درون سلول را بازی می‌کند، وجود ندارد در نتیجه قند‌ها به جای اینکه وارد سلول شوند در جریان خون باقی می‌مانند و باعث افزایش قند خون می‌شوند و دیابت نوع یک بروز می‌کند.

دیابت نوع دو

دکتر محسن آخشته در باره دیابت نوع دو هم گفت: در دیابت نوع دو انسولین وجود دارد و سلول‌های بتای پانکراس انسولین ترشح می‌کنند و گاهی حتی بیش از حد نرمال انسولین ترشح می‌کنند، اما گیرنده‌هایی که باید انسولین را دریافت کنند و به واسطه آن راه را برای ورود قند‌ها به داخل سلول باز کنند، نمی‌توانند کارشان را بخوبی انجام دهند. وی توضیح داد: در واقع در دیابت نوع دو مقاومت به انسولین ایجاد می‌شود و انسولین در خون وجود دارد یعنی بدن فکر می‌کند هنوز انسولین ترشح نشده و ترشح آن را از سلول‌های بتا افزایش می‌دهد، به همین دلیل است که گاه در دیابت نوع دو ترشح انسولین افزایش می‌یابد، اما نتیجه در هر دو نوع دیابت مشخص است یعنی قند‌ها نمی‌توانند از خون وارد سلول‌ها شوند در نتیجه در خون تجمع پیدا می‌کنند که باعث افزایش قند خون می‌شود؛ این مکانیزم در واقع ابتلای به دیابت نوع دو است.

بیشتر بخوانید

• کدام افراد چاق نیاز به جراحی دارند

علائم ابتلای کودکان به دیابت

دکتر محسن آخشته گفت در باره علائم دیابت در کودکان گفت: پر نوشی و میل بسیار برای نوشیدن آب، پر ادراری و تکرر مراجعه به سرویس بهداشتی که در کودکان با سن کمتر ممکن است به شکل شب ادراری هم بروز کند، در برخی موارد پرخوری به دنبال گرسنگی‌های مکرر از علائم این بیمار است. متخصص دیابت کودکان تاکید کرد: گاهی کودک علائم پرنوشی و پر ادراری را بطور همزمان داراست که باید به نوع دیگری از دیابت به نام دیابت غیرشیرین است که علائم آن شبیه دیابت شیرین است، اما قند خون افراد بالا نیست که البته آن هم مهم است و باعث اختلالاتی در عملکرد بدن می‌شود و اگر به موقع به آن رسیدگی نشود ممکن است حتی به مرگ منجر شود؛ بنابر این بیماری‌های بسیاری وجود دارد که ممکن است علائم نامبرده شده را دارا باشند که پزشک باید با تشخیص درست، درمان مناسب همان بیماری را تجویز نماید.

درمان دیابت

دکتر آخشته با اشاره به اینکه درمان دیابت به صورت کنترلی است گفت: در بیماری دیابت درمانگر میزان قند خون را بر اساس شرایط فرد مبتلا تنظیم می‌کند تا از عوارض آن پیشگیری کند، اما درمان دیابت نوع یک با درمان دیابت نوع دو متفاوت است. این متخصص دیابت کودکان افزود: کنترل دیابت نوع یک صرفاً با تزریق انسولین انجام می‌شود، اما درمان دیابت نوع دو با دارو‌های خوراکی است که در صورت نیاز از انسولین استفاده می‌شود. وی تاکید کرد در دیابت نوع دو آنچه مهم‌تر از درمان است، پیشگیری از ابتلا به این بیماری است به این معنی که ما با پیشگیری از بروز چاقی در کودکانمان و با مصرف مواد غذایی سالم می‌توانیم ۸۰ تا ۹۰ درصد از بروز دیابت نوع دو در کودکان پیشگیری کنیم.

دیابت و تغذیه صحیح نوزاد

دکتر محسن آخشته با تاکید بر اهمیت تغذیه کودک با شیر مادر گفت: مطالعات نشان می‌دهد نوزادانی که قبل از ۶ ماهگی با شیر خشک یا غذا‌های کمکی تغذیه می‌شوند و یا کمتر از ۶ ماه با شیر مادر تغذیه می‌شوند، احتمال بروز دیابت در بزرگسالی این افراد بیشتر است به همین دلیل تغذیه کودکان بهتر است زیر نظر پزشک متخصص اطفال انجام شود تا حتی الامکان از بروز بیماری دیابت به خصوص دیابت نوع دو در بزرگسالی پیشگیری شود.

کنترل دیابت کودکان کاری گروهیست

متخصص دیابت کودکان به خانواده‌هایی که کودک مبتلا به دیابت دارند توصیه کرد اگر کودک مبتلا به دیابت دارند حتما کودک زیر نظر متخصص دیابت باشد تا پزشک با برنامه ریزی مناسب بیماری او را کنترل نماید. دکتر آخشته تاکید کرد: درمان دیابت بخصوص در کودکان کاری گروهیست و باید به صورت تیمی انجام شود. وی اضافه کرد: تیم درمانی دیابت کوکان متشکل از روانشناس بالینی یا روان شناس کودکان، پزشک دیابتولوژیست، نفرولوژیست، خانواده، معلمان و مدرسه، و خود کودک است که با همکاری همه اعضای این گروه بهبود حاصل می‌شود. وی افزود: از دیگر راه‌هایی که می‌تواند همکاری کودک را برای استفاده از انسولین و داروهایش جلب نماید این است که حتما همکاری خودکودک را بطلبیم و با اجبار با آن‌ها برخورد نکنیم چرا که متوسل شدن زور برای مصرف دارو، کودک را دچار اضطراب می‌کند که گاه افسردگی را به همراه دارد و یا ممکن است مخاطراتی جبران ناپذیر بوجود آورد، بنابراین در برنامه درمانی کودکان دیابتی حتما باید همکاری کودک برانگیخته شود تا بهترین نتیجه را از درمان آن‌ها بگیریم. وی همچنین تاکید کرد: در فرایند کنترل قند کودکان، ارتباط صمیمی و دوستانه کودک با والدین و پزشک درمانگر و روانشناس بسیار حائز اهمیت است تا گروه موفق شود با شرایط بسیار عالی قندخون کودک را کنترل نماید.

توصیه‌هایی برای کودکان دیابتی

دکتر آخشته با اشاره به اینکه خود از کودکی دچار دیابت بوده خطاب به کودکان گفت: ابتلا به دیابت به تنهایی می‌تواند زمینه سلامت ما را فراهم کند به شرط اینکه یاد بگیریم چه کار‌هایی انجام دهیم تا بتوانیم آدم موفق تری باشیم، از جمله اینکه یادمان باشد دیابت به هیچ عنوان مشکل خاصی نیست که ما سعی کنیم آن را از دیگران پنهان کنیم، بنابر بدون هیچ نگرانی همه دوستان مدرسه‌ای ما باید از موضوع دیابت ما مطلع باشند و مطمئن باشید ابتلا به دیابت شأن ما را کاهش نمی‌دهد و نیازی نیست آن را پنهان کنیم. همچنین اگر دوستی داریم که مبتلا به دیابت است و در هم کلاسی ماست، او مشکل خاصی ندارد که ما بخواهیم به چشم دیگری به او نگاه کنیم و حیانا به او ترحم کنیم یا رفتار نامناسبی با او داشته باشیم.

عوارض دیابت دغدغه اصلی

آخشته تاکید کرد: در بیماری دیابت آنچه دغدغه اصلی است، عوارض احتمالی دیابت است نه خود بیماری، به همین دلیل تیم پزشکی همواره تلاش می‌کند با کنترل دقیق قندخون از عوارض گاهاً خطرناک دیابت پیشگیری نماید. متخصص دیابت افزود: اگر دیابت بخوبی کنترل شود، فرد مبتلا می‌تواند حتی سالم‌تر از افرادی که دیابت ندارند، اما از سلامت خود غافلند و ورزش نمی‌کنند و یا تغذیه مناسبی ندارند، زندگی کند. وی تاکید کرد: یادمان باشد هیچکس حق ندارد بدون محدودیت و بدون استاندارد از شیرینی جان، بستنی، غذا‌های چرب و مواد غذایی ناسالم استفاده کند؛ مهم نیست که این فرد دیابت داشته یا نداشته باشد. وی همچنین هشدار داد: هیچ کس حق ندارد بطور نامحدود از این خوراکی‌ها استفاده کند، اما با شرایطی که پزشک مان برای ما طراحی و برنامه ریزی می‌کند، می‌توانیم در حد استاندارد از تعذیه و خوراکی استفاده کنیم به شرط آنکه اصول را رعایت کنیم تا بتوانیم با سلامتی بیشتری زندگی کنیم.