رابطه زایمان زودرس و مرگ کودکان زیر پنج سال

به گزارش سرطان نیوز، عوامل خطر و پیشگویی کننده‌های رخداد زایمان زودرس در زنان تهدید شده به این نوع زایمان و اعتبار سنجی برخی روش‌های پیشنهادی به منظور پیشگویی احتمال رخداد آن، موضوع مطالعه جدید محققان و پژوهشگران دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز است که یکی از نتایج مهم آن نقش زایمان‌های رودرس در مرگ نوزادان و کودکان زیر پنج سال است که آمار‌های اخذ شده نشان دهنده بالا بودن فراوانی این حوزه در ایران نسبت به سایر کشور‌های پیشرفته و حتی منطقه است.

مجری، محقق و استاد دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز روز شنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا، اهمیت مطالعه فوق را با توجه به شرایط موجود جامعه بسیار ضروری خواند و افزود: طبق آمار‌های بهداشت جهانی سالانه پنج میلیون کودک زیر پنج سال جان خود را از دست می‌دهند که با بررسی‌های علمی و پزشکی ثابت شده است، می‌توان جلوی بسیاری از این مرگ و میر‌ها را با اقدامات مختلف پیشگیری و درمانی گرفت.

دکتر سکینه محمدعلیزاده چرندابی با اشاره به اینکه تا پیش از انقلاب اسلامی مرگ در بین کودکان زیر پنج سال ایران بیشتر شیوع داشت، گفت: طی سال‌های پس از انقلاب اقدامات مهمی برای کاهش مرگ نوزادان و کودکان صورت گرفت و در سال ۱۳۶۹ آمار‌های مربوطه به ۶۰ در هزار رسید و هم اکنون نیز آخرین آمار‌ها نشان می‌دهد مرگ کودکان زیر پنج سال در ایران ۱۳ در هزار است که کاهش ۸۰ درصدی نسبت به سال‌های اول انقلاب را نشان می‌دهد و این موفقیت بزرگی به شمار می‌رود.

وی در عین حال اعلام کرد: آمار‌های ایران در مقایسه با کشور همسایه ترکیه هنوز بالاتر است به طوری که در این کشور میزان مرگ و میر کودکان زیر پنج سال پنج در هزار و در کشور‌های اروپایی و پیشرفته نیز سه در هزار است.

محمدعلیزاده با بیان اینکه طبق مطالعات اخیر مشخص شد اغلب مرگ‌ها در دوره نوزادی رخ می‌دهد، ادامه داد: مرگ و میر نوزادان مرتبط با زایمان زودرس در ایران برابر با ۶۲ درصد و آمار‌های جهانی معادل ۴۷ درصد است و این امر لزوم توجه به زایمان‌های زودرس را بیش از پیش ضروری‌تر می‌کند.
محمدعلیزاده شیوع زایمان زودرس در جهان را ۴ تا ۱۶ درصد اعلام کرد که این آمار در ایران معادل ۱۰ درصد و بیشتر است که اقدامات بیشتری را برای کاهش می‌طلبد.
وی مهمترین دلیل مرگ نوزادان را زایمان‌های زودرس دانست و با بیان اینکه برای کاهش آمار‌های این بخش باید میزان زایمان‌های زودرس را کاهش داد، اظهار کرد: راهکار مهم در این خصوص توجه به اقدامات پیشگیرانه و به موقع است که باید جزو رئوس برنامه‌های سالانه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار بگیرد.

محمدعلیزاده شیوع زایمان زودرس در جهان را ۴ تا ۱۶ درصد اعلام کرد که این آمار در ایران معادل ۱۰ درصد و بیشتر است که اقدامات بیشتری را برای کاهش می‌طلبد.

وی یکی از محور‌های اصلی مطالعه اخیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز را شناسایی عوامل خطر در زایمان‌های زودرس و پیگیری آن در مراکز بهداشتی بیان و اضافه کرد: زایمان این دسته از مادران در سطح سه از اهمیت فراوانی برخوردار است که مراقبت‌های بالایی را طلب می‌کند و لازم است با روش‌های معتبر علمی در این زمینه ورود کرد.

محمدعلیزاده شناسایی کسانی که تهدید به زایمان زودرس می‌شوند را یکی از برنامه‌های محوری برای کاهش میزان مرگ و میر‌های کودکان زیر پنج سال دانست و گفت: هدف اصلی مطالعه ما تعیین عوامل خطر زایمان زودرس، اعتبارسنجی موگرام و مطالعه آینده نگر است که این مطالعه بر روی زنان باردار ۲۴ تا ۲۶ ماهگی در دو مرکز درمانی طالقانی و الزهرای تبریز صورت گرفت.

وی با بیان اینکه ۱۴ ماه نمونه گیری مطالعه فوق به طول انجامید، گفت: تعداد ۴۶۵ نفر در این مطلعه مورد بررسی علمی قرار گرفتند که از این تعداد ۵۲ درصد سابقه زایمان زودرس قبلی داشتند.
این محقق، متوسط سن بارداری افراد مورد مطالعه را ۳۱ هفته و ۵ روز اعلام و اظهار کرد: متاسفانه ۲۰ درصد آن‌ها تحت خشونت‌های فیزیکی همسران خود قرار گرفته بودند و جالب‌تر اینکه این مطالعه نشان داد ۶۳ درصد این مادران باردار تحت شدیدترین خشونت‌های عاطفی نیز قرار داشتند.

محمدعلیزاده ادامه داد: نتایج این مطالعه نشان داد ۱۵ درصد زنان باردار فوق در ۴۸ ساعت اول زایمان کرده، ۱۷ درصد در ۷ روز و ۵۵ درصد نیز در زیر ۳۷ هفتگی عمر بارداری خود اقدام به زایمان زودرس کرده اند.
وی چند قلوزایی را از عامل موثر در زایمان‌های زودرس خواند و با تاکید بر اینکه افزایش سن ازدواج و باروری در جهان و ایران به یکی از مشکلات مهم در حوزه بهداشت خانواده و مسایل جمعیتی تبدیل شده است، ادامه داد: به همین دلیل با افزایش سن بارداری شاهد بروز نازایی در کشور و حتی کشور‌های پیشرفته هستیم.
وی چند قلوزایی را از عامل موثر در زایمان‌های زودرس خواند و با تاکید بر اینکه افزایش سن ازدواج و باروری در جهان و ایران به یکی از مشکلات مهم در حوزه بهداشت خانواده و مسایل جمعیتی تبدیل شده است، ادامه داد: به همین دلیل با افزایش سن بارداری شاهد بروز نازایی در کشور و حتی کشور‌های پیشرفته هستیم.

محمدعلیزاده ارتباط مستقیم استفاده از کمک باروری‌ها در زایمان‌های زودرس را از نتایج مطالعه محققان دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز بیان کرد و افزود: همه وظیفه داریم نقش خود را در آگاه سازی خانواده‌ها از آثار منفی زایمان‌های زودرس ایفت کنیم تا مشکلات ناشی از ازدواج‌های دیرهنگام و فاصله بارداری‌ها در کشور کاهش پیدا کند.

وی مشاوره دوران قبل و حین بارداری، آموزش‌های لازم به همسران و ایجاد فضای سالم و بانشاط در خانواده، نقش تیم‌های سلامت و مراقبت‌های مداوم با رهبری ماما‌ها را از راهکار‌های بسیار مهم در کاهش زایمان‌های زودرس بیان کرد.

منبع:ایرنا