تاثیر آلودگی هوا بر سرطان ریه

به گزارش گروه سرطان، سرطان نیوز، این مطالعه که در مجله Nature منتشر شده است، توسط محققان دانشگاه کالیفرنیا با همکاری موسسه ملی سرطان موسسات ملی بهداشت (NIH) انجام شده است. این یکی از اولین مطالعاتی است که شواهد ژنومی مستقیمی را ارائه می‌دهد که آلودگی هوا را با سرطان ریه در افراد غیرسیگاری مرتبط می‌کند.

سرطان ریه مدت‌هاست که با سیگار کشیدن مرتبط دانسته می‌شود. با این حال، با کاهش میزان سیگار کشیدن در سطح جهان، افزایش نسبی در بروز این بیماری در بین افراد غیرسیگاری، به ویژه در بین زنان و افراد آسیایی تبار، و بیشتر در کشور‌های آسیایی نسبت به کشور‌های غربی، مشاهده شده است.

نویسنده اصلی، ماریا ترزا لندی، محقق در بخش اپیدمیولوژی در موسسه ملی سرطان ایالات متحده، می‌گوید دانشمندان شاهد روند نگران‌کننده‌ای از سرطان ریه در بین افراد غیرسیگاری هستند، اما ما هنوز به طور کامل دلیل آن را نمی‌دانیم. «بیشتر مطالعات قبلی بین افراد سیگاری و غیرسیگاری تمایز قائل نشده بودند، که این امر درک ما را از عواملی که باعث ایجاد این نوع سرطان می‌شوند، محدود کرده است.»
مشهد جوی للعاصمة التایلندیة بانکوک یظهر المبانی وسط تلوث الهواء مع غروب الشمس. ۱۷ أبریل ۲۰۲۳ - AFP

این مطالعه نمونه‌های تومور ریه را از ۸۷۱ نفر که هرگز سیگار نکشیده بودند و در ۲۸ منطقه مختلف در سراسر جهان، از آفریقا گرفته تا آسیا، اروپا و آمریکای شمالی زندگی می‌کردند، تجزیه و تحلیل کرد. محققان با تجزیه و تحلیل کل ژنوم این تومورها، الگو‌های جهش‌هایی را که به عنوان «امضا‌های جهشی» شناخته می‌شوند، شناسایی کردند که نشان دهنده قرار گرفتن قبلی در معرض محرک‌های ژنتیکی مانند آلودگی هوا است.

محققان دریافتند افرادی که در مناطقی با آلودگی هوای بالاتر زندگی می‌کردند، تعداد بیشتری جهش، از جمله جهش‌هایی که به عنوان «عامل سرطان» شناخته می‌شوند، نشان دادند. به عنوان مثال، آنها افزایش ۳.۹ برابری در امضای ژنتیکی مرتبط با سیگار کشیدن و افزایش ۷۶ درصدی در امضای مرتبط با پیری داشتند.

با این حال، محققان توضیح دادند که آلودگی هوا یک امضای منحصر‌به‌فرد ایجاد نمی‌کند، بلکه جهش‌هایی را که در امضا‌های شناخته شده قبلی، مانند آنهایی که با سیگار کشیدن و پیری مرتبط هستند، افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید

•  افزایش ابتلا به سرطان ریه در افراد غیرسیگاری/ علائم سرطان ریه چیست؟

اثر تجمعی آلودگی هوا

این مطالعه همچنین "رابطه مستقیمی" بین افزایش سطح آلودگی که فرد در معرض آن قرار گرفته بود و افزایش تعداد جهش‌ها در تومور مشاهده کرد. تلومرها، کلاهک‌های محافظ در انتهای کروموزوم‌ها، نیز کوتاه‌تر بودند که نشان‌دهنده پیری سلولی تسریع‌شده است.

برخلاف انتظارات، این مطالعه ارتباط ژنتیکی قوی بین دود سیگار محیطی و سرطان ریه نشان نداد. تومور‌ها در افراد غیرسیگاری که در معرض دود سیگار محیطی قرار داشتند، هیچ جهش متمایزی نشان ندادند، بلکه افزایش جزئی در تعداد جهش‌ها و کوتاه شدن تلومر‌ها را نشان دادند.

محققان خاطرنشان کردند که با توجه به سطوح مختلف قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا، مدت زمان و فاصله بین فرد و منبع، اندازه‌گیری دقیق تأثیر دود سیگار محیطی دشوار است.

در کمال تعجب دیگر، محققان یک امضای ژنتیکی مرتبط با اسید آریستولوچیک، یک ماده سرطان‌زا که در برخی از گیاهان سنتی چینی یافت می‌شود، شناسایی کردند.

دارو‌های گیاهی

به گفته این تیم، این امضا تقریباً منحصراً در مواردی از تایوان یافت شد که نشان می‌دهد این بیماران احتمالاً از طریق استنشاق دارو‌های گیاهی در معرض این ماده قرار گرفته‌اند. به گفته ماریا ترزا لندی، نویسنده اصلی این مطالعه، اسید آریستولوچیک قبلاً با سرطان‌های کلیه، معده و کبد مرتبط دانسته شده بود، اما این اولین باری است که با سرطان ریه مرتبط دانسته می‌شود. او گفت: «این موضوع نگرانی جدیدی در مورد سلامت عمومی در مورد درمان‌های سنتی ایجاد می‌کند و فرصتی برای آگاهی و پیشگیری، به ویژه در آسیا، فراهم می‌کند.»

تیم علمی همچنین یک امضای ژنتیکی جدید را شناسایی کرد که در بیشتر موارد افراد غیرسیگاری ظاهر می‌شد، اما در افراد سیگاری وجود نداشت. تا به امروز، منبع این امضا مشخص نشده است و دری را به روی سوالات جدیدی باز می‌کند که می‌تواند درک ما از علل سرطان ریه را تغییر دهد.

محققان قصد دارند مطالعه خود را گسترش دهند تا مواردی از آمریکای لاتین، خاورمیانه و سایر مناطق آفریقا را نیز در بر بگیرد. آنها همچنین قصد دارند اثرات بالقوه مصرف ماری جوانا و سیگار الکترونیکی را، به ویژه در بین جوانان غیرسیگاری، همراه با سایر تأثیرات محیطی مانند رادون و آزبست، بررسی کنند و داده‌های محلی دقیقی در مورد آلودگی هوا جمع‌آوری کنند.

لودمیل الکساندروف، نویسنده اصلی این مطالعه و محقق دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، می‌گوید: «آلودگی هوا فقط باعث مشکلات تنفسی نمی‌شود؛ بلکه ردپا‌های ژنتیکی واقعی از خود به جا می‌گذارد که می‌تواند منجر به سرطان شود. اکنون ما شواهد را در اختیار داریم.»