روش‌های درمان کمبود ویتامین B12 در بدن

به گزارش گروه غذا و دارو سرطان نیوز، کمبود ویتامین B۱۲ نه تنها با علائم جسمی همراه است بلکه روی اعصاب و روان نیز تاثیر منفی بر جای می‌گذارد. در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد: چه عواملی باعث کمبود ویتامین b۱۲ می‌شود؟ چگونه کمبود ویتامین b۱۲ را جبران کنیم؟ و کمبود ویتامین ب ۱۲ باعث چه می‌شود؟ در پایان این مطلب ممکن است به این نتیجه برسید که لازم است برای خرید قرص ویتامین B۱۲ اقدام کنید.

ویتامین ب ۱۲ یکی از ویتامین‌های گروه B و از جمله مواد مغذی بوده و به بدن انسان کمک می‌کند تا گلبول‌های قرمز خون و DNA را بسازد. اگر کمبود ویتامین B۱۲ درمان نشود، تاثیر نامطلوبی در جسم و ذهن بر جای خواهد گذاشت. ویتامین B۱۲ به بدن کمک می‌کند تا سلول‌های عصبی و سلول‌های خونی سالم بمانند. همچنین این ویتامین به بدن انسان کمک می‌کند تا DNA در سلول‌ها ساخته شود.

بدن انسان قابلیت ساخت ویتامین ب ۱۲ را ندارد؛ بنابراین به منظور تامین این ویتامین باید از منابع ویتامین B۱۲ استفاده نمود. این ویتامین در بسیاری از مواد غذایی مثل گوشت، تخم مرغ و لبنیات یافت می‌شود.

برای جلوگیری از کمبود ویتامین B۱۲ باید این ویتامین را به اندازه کافی از مواد غذایی دریافت نمایید. به منظور جذب ویتامین ب ۱۲ در بدن دو اتفاق باید بیفتد: ابتدا اسید کلریدریک موجود در معده، ویتامین B۱۲ را از غذایی که در آن وجود دارد برمی‌دارد. سپس ویتامین B۱۲ باید با پروتئینی که توسط معده ساخته می‌شود (فاکتور داخلی)، ترکیب شود. در این حالت این ویتامین می‌تواند در دستگاه گوارش جذب شود.

برخی از افراد دارای یک بیماری نادر به نام کم خونی پرنیشیوز هستند؛ به این که معده این افراد فاکتور داخلی را ایجاد نمی‌کند. در این حالت ویتامین B۱۲ به درستی جذب نشده و کمبود ویتامین B۱۲ بروز می‌یابد.

کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B۱۲ چیست؟

کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B۱۲ زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما به اندازه کافی گلبول‌های قرمز سالم نداشته باشد. برای ساخت گلبول‌های قرمز، بدن انسان به ویتامین ب ۱۲ نیاز دارد. به همین دلیل است که کمبود ویتامین ب ۱۲ به کم خونی منجر خواهد شد. البته حتی اگر کم خونی هم نداشته باشید، احتمال کمبود ویتامین ب ۱۲ وجود دارد.

احتمال بروز کمبود ویتامین B۱۲ در افرادی که بالای ۶۰ سال سن دارند، بیش از سایرین است.

به طور تقریبی می‌توان گفت که ۱.۵ تا ۱۵ درصد افراد دچار کمبود ویتامین B۱۲ هستند. درصد افرادی که کمبود ویتامین B۱۲ دارند بر اساس محدوده سنی به شرح زیر است:

حداقل ۳ درصد از افراد ۲۰ تا ۳۹ ساله

حداقل ۴ درصد از افراد ۴۰ تا ۵۹ ساله

حداقل ۶ درصد از افراد ۶۰ سال به بالا

چه عواملی باعث کمبود ویتامین b۱۲ می‌شود؟

کمبود ویتامین ب ۱۲ زمانی اتفاق می‌افتد که این ویتامین به اندازه کافی به بدن نمی‌رسد یا در جذب این ویتامین اختلالی وجود دارد. شرایطی که باعث کمبود ویتامین B۱۲ می‌شوند عبارتند از:

گاستریت یا ورم معده: یکی از دلایل شایع کمبود ویتامین ب ۱۲ گاستریت است. علت بروز این مشکل کمبود اسید هیدروکلریک در معده می‌تواند باشد که جذب ویتامین ب ۱۲ را دچار اختلال می‌کند.

کم خونی پرنیشیوز: بدن افراد مبتلا به این بیماری قادر به تولید فاکتور داخلی نیست؛ بنابراین جذب ویتامین B ۱۲ دچار مشکل می‌شود.

بیماری‌های گوارشی: بیماری‌هایی همچون کرون و سلیاک می‌توانند جذب ویتامین ب ۱۲ را دچار اختلال کنند.

جراحی: افرادی که جراحی دستگاه گوارش مانند بای پس معده انجام داده‌اند ممکن است دچار کمبود ویتامین B۱۲ شوند.

مصرف الکل: نوشیدن زیاد الکل می‌تواند روی سیستم گوارش تاثیر گذاشته و باعث کمبود ویتامین ب ۱۲ شود.

کمبود Transcobalamin II: این بیماری یک اختلال ژنتیکی نادر است که در آن انتقال ویتامین B۱۲ (کوبالامین) در بدن مختل می‌شود.

علائم کمبود ویتامین B۱۲ چیست؟

کمبود ویتامین B۱۲ روی جسم، اعصاب و روان تاثیر می‌گذارد. نشانه‌های کمبود این ویتامین ممکن است به کندی خود را نشان دهد و با گذشت زمان پیشرفت کند. برخی از افراد با وجود مبتلا بودن به کمبود ویتامین ب ۱۲ ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. به طور کلی علائم کمبود ویتامین B۱۲ را در ۳ گروه می‌توان قرار داد:

علائم کمبود ویتامین B۱۲ در جسم علائم کمبود ویتامین B۱۲ در اعصاب علائم کمبود ویتامین B۱۲ در روان

خستگی و ضعف

حالت تهوع و استفراغ

اسهال

عدم احساس گرسنگی

کاهش وزن

درد در زبان و دهان

زرد شدن رنگ پوست

بی‌حسی یا گزگز در دست و پا

مشکلات بینایی

احساس گیجی

کم شدن حافظه

اختلال در تکلم و راه رفتن

احساس افسردگی

افزایش تحریک پذیری عصبی

تغییر در احساس و رفتار

اگر بر اثر کمبود ویتامین B۱۲ مشکلات عصبی ایجاد شود، ممکن است برگشت‌پذیر نباشد.

کمبود ویتامین B۱۲ و ریزش مو

کمبود ویتامین ب ۱۲ می‌تواند منجر به بروز علائم کم خونی در بدن شود و کم خونی با سطح پایین آهن در بدن همراه است. کم خونی، نازک شدن مو و ریزش مو را به دنبال دارد. کلیه ویتامین‌های خانواده ب در ریزش مو نقش دارند و ویتامین ب ۱۲ هم مستثنی نیست. اگر کمبود ویتامین ب ۱۲ در ریزش مو نقش داشته باشد، با مصرف این ویتامین در قالب مکمل می‌توان مانع از ریزش مو شده، فولیکول‌های مو را تقویت کرد و مو‌هایی پرپشت‌تر داشت.

علائم کمبود ویتامین B۱۲ در زنان

نشانه‌های کمبود این ویتامین در زنان و مردان تقریبا یکسان است:

خستگی

صورت رنگ پریده یا زرد

سردرد

احساس افسردگی

مشکلات گوارشی

اختلال در توجه و تمرکز

درد یا تورم زبان و دهان

خواب رفتن دست و پا

چگونه کمبود ویتامین b۱۲ را جبران کنیم؟

اگر می‌پرسید “برای کمبود ویتامین B۱۲ چی بخوریم؟ ” باید بگوییم که مواد غذایی زیر سرشار از ویتامین ب ۱۲ هستند:

دل و قلوه گوسفند یا گاو

صدف

ماهی ساردین

گوشت گاو

غلات غنی شده

ماهی تن

ماهی سالمون

شیر غیر لبنی غنی شده

محصولات لبنی

تخم مرغ