محافظت واکسن سل از بدن در برابر بیماری‌ها

به گزارش سرطان نیوز، وقتی به نوزادان کشور‌های آفریقایی گینه بیسائو و اوگاندا واکسن سل داده شد، اتفاق قابل توجهی رخ داد.

به جای اینکه واکسن شخص را فقط در برابر باکتری‌های هدف یعنی مایوک باکتریوم توبرکلوزیس (سل) محافظت کند، واکسن سل محافظت گسترده‌ای در برابر طیف وسیعی از عفونت‌های نامرتبط از جمله عفونت‌های تنفسی و عوارض جدی مانند عفونت خونی ارائه می‌دهد.

محققان استرالیایی اکنون مکانیسم بیولوژیکی را در پس اثرات خارج از هدف واکسن سل کشف کردند.
این تیم واکسن Bacille Calmette-Guérin (BCG) را روی ٦٣ نوزاد ظرف ده روز پس از تولد آن‌ها تزریق کردند و پیشرفت آن‌ها را با یک گروه کنترل متشکل از ٦٧ نوزاد که واکسن BCG دریافت نکردند مقایسه کردند.

محققان از نوزادان نمونه خون گرفتند و گلبول‌های سفید در حال گردش خون به نام مونوسیت‌ها را در هر دو گروه بررسی کردند.

مونوسیت‌ها بخشی از سیستم ایمنی ذاتی بدن انسان هستند که اولین خط دفاعی در برابر عوامل بیماری زا را فراهم می‌کند و مختص هیچ بیماری خاصی نیست.

با نگاهی به این مونوسیت‌ها، محققان تفاوت‌های اپی ژنتیکی متمایز (تغییرات در نحوه بیان ژن‌ها یا کنترل ژن‌های فعال و غیرفعال شدن) را بین گروه واکسینه‌شده و گروه واکسینه نشده یافتند که به‌طور متوسط ​​حدود ١٤ ماه پس از واکسیناسیون ادامه داشت.

در نوزادان واکسینه شده، واکسن BCG مونوسیت‌ها را دوباره برنامه‌ریزی کرد یا «آموزش داد» که به طور کلی به پاتوژن‌ها پاسخ دهند و این اثر اپی ژنتیکی بیش از یک سال پس از واکسیناسیون به نسل بعدی مونوسیت‌ها منتقل شد.

به گفته محققان، این مکانیسمی است که در پس اثر محافظتی گسترده واکسن‌های BCG در کشور‌های آفریقایی دیده می‌شود.

این تحقیق برای اولین بارنشان داد که چگونه واکسن BCG می‌تواند اثرات طولانی مدت بر سیستم ایمنی نوزادان داشته باشد.
محققان همچنین از یک تست آزمایشگاهی برای بررسی جزئیات این تغییرات اپی ژنتیکی استفاده کردند.

آن‌ها مونوسیت‌ها را از بزرگسالان سالم جدا کردند و سلول‌ها را در معرض دو نوع واکسن BCG قرار دادند و تغییرات مشخصی را در انواع مختلف تغییرات اپی ژنتیکی تشخیص دادند.

مونوسیت‌ها با استفاده از گیرنده‌های سطح بیرونی سلول به پاتوژن‌ها پاسخ می‌دهند.

هنگامی که این گیرنده‌ها با یک پاتوژن تماس می‌گیرند، سلول مونوسیت را تحریک می‌کند تا پاتوژن را بخورد (فاگوسیتوز)، که همچنین باعث ایجاد زنجیره‌ای از رویداد‌ها در داخل سلول می‌شود که در آن یک پروتئین پروتئین دیگری را فعال می‌کند و به همین ترتیب، تا زمانی که این باعث تغییر در بیان ژن سلول میشود.

قرار گرفتن در معرض واکسن BCG، دی ان ا مونوسیت را دوباره بسته بندی می‌کند به گونه‌ای که کل این فرآیند را سرعت می‌بخشد و ژن‌های مورد نیاز برای پاسخ به تهدیدات عفونی را به سرعت فعال می‌کند.

قرار دادن مونوسیت‌ها در حالت آماده‌باش بالا باعث می‌شود آن‌ها به همه عفونت‌ها، نه فقط سل، بیشتر پاسخ دهند.

قبلاً تصور می‌شد که سیستم ایمنی ذاتی (cell mediated) هیچ راهی برای به خاطر سپردن عفونت‌های قبلی ندارد، برخلاف سیستم ایمنی تطبیقی/Humoral ​​که از سلول‌های T و آنتی بادی‌های خاص برای یادآوری پاتوژن‌هایی که قبلاً با آن مواجه شده است استفاده می‌کند.

در دهه گذشته، دانشمندان کشف کرده اند که سیستم ایمنی ذاتی در واقع می‌تواند یک حافظه غیر اختصاصی به نام "ایمنی آموزش دیده" تولید کند.

این فقط واکسن BCG نیست که سیستم ایمنی ذاتی را بیش از حد پاسخگو می‌کند. سایر واکسن‌های ضعیف شده زنده که از نوع ضعیف شده ویروس برای محافظت در برابر بیماری‌هایی مانند فلج اطفال، سرخک و آبله استفاده می‌کنند، اثر مشابهی دارند.

در کشور‌هایی که مرگ و میر نوزادان بالا است، واکسیناسیون علیه سل، سرخک یا آبله ممکن است تأثیر مفیدی در محافظت از نوزادان در برابر طیف وسیعی از عفونت‌های دیگر داشته باشد.

در کشور‌های پیشرفته که نوزادان به ندرت در اثر بیماری‌های عفونی می‌میرند، علاقه بیشتری به استفاده بالقوه از واکسن BCG برای جلوگیری از آلرژی و اگزما در کودکان وجود دارد.

تصور این است که واکسن BCG ممکن است تأثیر مفیدی بر سیستم ایمنی در حال توسعه داشته باشد.
مطالعه‌ای از محققان MCRI که سال گذشته در آلرژی منتشر شد، نشان داد که واکسیناسیون BCG تأثیر مفیدی در پیشگیری از اگزما در نوزادانی دارد که مستعد ابتلا به این بیماری شایع پوستی هستند.