پزشکی شخصی‌شده در سرطان؛ تحولی بنیادین در درمان بیماران

کنفرانس بین‌المللی کشورهای اوراسیا با عنوان «سلامت، آموزش و ورزش در احیای دولت مقتدر ما» از تاریخ ۱۰ تا ۱۲ اکتبر ۲۰۲۵ در شهر عشق‌آباد ترکمنستان برگزار شد.
در این نشست علمی، دکتر پوریا عادلی، متخصص رادیوانکولوژی و معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی اصفهان، به نمایندگی از جامعه پزشکی ایران، سخنرانی علمی خود را با موضوع «پزشکی شخصی‌شده در سرطان» ارائه دادند.
این سخنرانی با استقبال گسترده پژوهشگران، پزشکان و مقامات علمی از کشورهای مختلف از جمله روسیه، ترکیه، هند، قزاقستان و ترکمنستان روبه‌رو شد.

🔹 گذار از پزشکی سنتی به پزشکی دقیق

دکتر عادلی در آغاز سخنان خود، تحولات بنیادی در رویکرد درمان سرطان را تشریح کردند.
وی با اشاره به گذار از مدل سنتی «درمان یکسان برای همه» (One-Size-Fits-All) به سوی پزشکی دقیق (Precision Medicine)، تأکید کرد که امروزه درمان‌ها باید بر اساس پروفایل مولکولی و ژنتیکی هر بیمار طراحی شوند، نه صرفاً بر اساس محل و مرحله تومور.

🔹 ضرورت پزشکی شخصی‌شده در درمان سرطان

دکتر پوریا عادلی با تأکید بر پیچیدگی بیولوژیک سرطان، سه چالش اساسی را برشمردند:

• تنوع مولکولی میان بیماران حتی در یک نوع سرطان

• وجود زیرکلون‌های متنوع در یک تومور واحد

• تکامل ژنتیکی مداوم تومور در طول درمان

به گفته دکتر عادلی، این عوامل نشان می‌دهند که درمان‌های استاندارد گذشته دیگر پاسخگوی واقعیت پیچیده سرطان نیستند.

🔹 فناوری؛ ستون فقرات پزشکی دقیق

در بخش دیگری از سخنرانی، دکتر عادلی پیشرفت‌های فناورانه را محور اصلی این تحول دانستند:

• توالی‌یابی نسل جدید (NGS) که امکان شناسایی دقیق جهش‌های ژنی را فراهم کرده است.

• درمان‌های هدفمند (Targeted Therapies) با نرخ پاسخ‌دهی بیش از ۸۵٪ در بیماران منتخب.

• درمان‌های بدون توجه به محل تومور (Tumor-Agnostic) مانند مهارکننده‌های NTRK که صرف‌نظر از محل بروز سرطان، بر اساس نوع جهش ژنی قابل استفاده‌اند.

🔹 ایمونوتراپی و نقش بیومارکرها

وی سپس به ترکیب ایمونوتراپی با پزشکی شخصی‌شده پرداخت و بر اهمیت بیومارکرهای کلیدی نظیر PD-L1، MSI و TMB تأکید کرد که مسیر انتخاب دقیق بیماران برای دریافت ایمونوتراپی را هموار می‌سازند.

🔹 چالش‌ها و مسیر آینده

در بخش پایانی، دکتر پوریا عادلی چالش‌های موجود در مسیر اجرای گسترده پزشکی شخصی‌شده را برشمرد:

• موانع مالی و قانونی

• لزوم همکاری میان رشته‌های مختلف (انکولوژی، پاتولوژی مولکولی، ژنتیک و بیوانفورماتیک)

• نیاز به توسعه زیرساخت‌های ژنومیک و هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌های پیچیده بیماران

💬 پیام پایانی

دکتر پوریا عادلی سخنان خود را با این جمله به پایان رساندند:

«هدف نهایی، تبدیل سرطان از یک بیماری کشنده به یک بیماری مزمن قابل کنترل، از طریق درمان‌های شخصی‌شده، آینده‌نگر و مبتنی بر دانش مولکولی است.»

🌍 تقدیر از میزبانان

در پایان، دکتر پوریا عادلی از دولت ترکمنستان و برگزارکنندگان کنفرانس برای فراهم‌سازی بستری جهت تبادل دانش و همکاری علمی میان کشورهای منطقه تقدیر کردند.