انقلابی در تشخیص سرطان آندومتر

به گزارش گروه سرطان، سرطان نیوز، سرطان آندومتر، شایع‌ترین سرطان دستگاه تناسلی زنان، اغلب با علامتی نسبتاً مشخص آغاز می‌شود: خون‌ریزی غیرطبیعی واژینال. اما برای بسیاری از زنان، بررسی این علامت به معنای روبه‌رو شدن با روش‌های تهاجمی، پرهزینه و گاه دردناک مانند نمونه‌برداری آندومتر است. حالا، دانشمندان کلینیک مایو با همکاری شرکت Exact Sciences در تلاش‌اند این مسیر را متحول کنند؛ آن هم با کمک ابزاری ساده و آشنا: تامپون.

تست تامپونی؛ انقلابی در غربالگری سرطان رحم

در مطالعه‌ای که در نشست سالانه انجمن انکولوژی زنان (SGO 2025) ارائه شد، دکتر «جیمی باکوم-گامز»، متخصص انکولوژی زنان از کلینیک مایو، خبر از توسعه آزمایشی داد که می‌تواند تنها با بررسی مایعات واژینال جذب‌شده در تامپون، وجود سرطان آندومتر را با دقت بالا تشخیص دهد.

مبنای این روش، تحلیل DNA متیله‌شده در مایع واژینال است؛ یعنی همان تغییرات شیمیایی که در سطح ژن‌ها رخ می‌دهد و در سرطان‌ها الگوهای خاصی پیدا می‌کنند. در نسخه اولیه این تست، ۳۳ نشانگر مورد بررسی قرار می‌گرفت، اما اکنون تنها با شش نشانگر، دقت بالایی حاصل شده است.

روشی آسان برای حذف نمونه‌برداری‌های غیرضروری

در حال حاضر، هر زنی که دچار خون‌ریزی غیرطبیعی باشد، به‌خصوص زنان بالای ۴۵ سال یا افراد جوان‌تر با عوامل خطر، نیازمند انجام نمونه‌برداری تهاجمی آندومتر هستند. اما واقعیت این است که تنها ۵ تا ۱۰ درصد از این زنان واقعاً به سرطان یا پیش‌سرطان دچارند؛ درحالی‌که دیگران بدون فایده خاصی در معرض درد و نگرانی این روش‌ها قرار می‌گیرند.

هدف این تست تامپونی دقیقاً همین‌جاست: تشخیص زودهنگام سرطان در افرادی که واقعاً در معرض خطر هستند و در عین حال، نجات دادن دیگران از فرایندهای غیرضروری پزشکی.

بررسی علمی تست؛ دقت بالا، راحتی بی‌نظیر

در این پژوهش، محققان دو گروه از زنان را مورد بررسی قرار دادند: دسته‌ای که به دلیل خون‌ریزی غیرطبیعی قرار بود نمونه‌برداری انجام دهند و گروهی که به دلیل تشخیص قطعی سرطان یا پیش‌سرطان، در صف جراحی هیسترکتومی بودند.

قبل از انجام هر اقدامی، از این افراد خواسته شد تا تامپونی را برای مدت کوتاهی استفاده کنند. سپس مایعات جمع‌آوری‌شده، از نظر وجود الگوهای DNA متیله مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج چشمگیر بودند:
    •   حساسیت کلی تست برای تشخیص سرطان آندومتر: ۸۹٪
    •    ویژگی یا اختصاصیت تست: ۸۵٪
    •    حساسیت بر اساس شدت بیماری:
    •    گرید ۱: ۸۲٪
    •    گرید ۲: ۹۲٪
    •    گرید ۳: ۱۰۰٪

این اعداد نه‌تنها در مقایسه با سایر روش‌های غربالگری فوق‌العاده‌اند، بلکه از پتانسیل بالای این روش برای استفاده گسترده در آینده خبر می‌دهند.

نظر متخصصان درباره این تحول پزشکی

دکتر «بونوآ یو»، انکولوژیست زنان از دانشگاه لیون فرانسه، با تحسین این روش جدید، آن را «فوق‌العاده امیدوارکننده» توصیف کرد و گفت که می‌تواند به‌زودی به بخشی از مراقبت‌های معمول زنان تبدیل شود.

اگر این تست به مرحله تجاری‌سازی برسد، می‌توان آن را به‌عنوان یک ابزار پیش‌غربالگری آسان، ارزان و بدون نیاز به مراجعه به پزشک عمومی معرفی کرد. این تحول می‌تواند به‌ویژه در کشورهایی با دسترسی محدود به خدمات پزشکی تخصصی، انقلابی در سلامت زنان ایجاد کند.

جمع‌بندی: گام بزرگی برای سلامت زنان

تست جدید تامپونی، نه‌تنها دریچه‌ای نو برای تشخیص زودهنگام سرطان آندومتر گشوده، بلکه مسیر پزشکی زنانه را به سوی آینده‌ای کمتر تهاجمی، مقرون‌به‌صرفه‌تر و هوشمندانه‌تر هدایت می‌کند.

در جهانی که سلامت زنان اغلب با تأخیر در تشخیص مواجه است، چنین نوآوری‌هایی می‌توانند نه‌تنها جان انسان‌ها را نجات دهند، بلکه کیفیت زندگی میلیون‌ها زن را ارتقاء بخشند.

نویسنده:دکتر پوریا عادلی متخصص رادیو انکولوژی