رادیوتراپی استریوتاکتیک بدن (SBRT) در درمان متاستاز لنف نود در کانسر تخمدان

عنوان مطالعه: مطالعه فاز دوم درباره کاربرد رادیوتراپی استریوتاکتیک در کانسر تخمدان
عنوان انگلیسی: Stereotactic Ablative Radiotherapy for Oligometastatic Ovarian Cancer Lymph Node Disease: The MITO-RT3/RAD Phase II Trial

هدف:
مطالعه MITO-RT3/RAD به منظور بررسی اثربخشی و ایمنی رادیوتراپی استریوتاکتیک بدن (SBRT) در بیماران مبتلا به کنسر تخمدان الیگومتاستاتیک طراحی شده است. در این گزارش، نتایج این کارآزمایی در بیماران مبتلا به بیماری متاستاز لنف نود ارائه شده است.

مقدمه:
کنسر تخمدان دومین علت مرگ‌ومیر ناشی از سرطان‌های ژنیکولوژیک است. درمان‌های متداول برای این بیماری شامل جراحی، کموتراپی مبتنی بر پلاتین، درمان نگهدارنده با بواسیزومب (bevacizumab)، مهارکننده پلی‌مراز (PARPi) به‌تنهایی، یا ترکیب بواسیزومب و PARPi در خط اول درمان است.
پیشرفت در درمان‌های پزشکی و نگهدارنده سبب شده توجه به درمان کنسر تخمدان الیگومتاستاتیک افزایش یابد. در این مطالعه، بیماری الیگومتاستاتیک بر اساس یافتن تعداد محدودی از متاستازها (حداکثر 5 مکان) در سه ارگان تعریف شده است، که امکان درمان ایمن آن‌ها بدون توجه به نوع، وضعیت یا مکان تومور اولیه وجود دارد.
رادیوتراپی بعد از جراحی معمولاً به‌عنوان اپروچ اصلی در درمان بیماری الیگومتاستاتیک استفاده می‌شود؛ درحالی‌که SBRT تکنیکی مشابه است که دوز بالایی را به‌طور متمرکز بر روی تومورهای کوچک در جلسات محدود تابانده و کمترین آسیب به بافت‌های اطراف وارد می‌کند.

روش‌ها:
مطالعه MITO-RT3/RAD، اولین کارآزمایی آینده‌نگر مولتی‌سنتر در زمینه کنسر الیگومتاستاتیک تخمدان است. شش برنامه مجاز SBRT برای درمان لنف نود از مطالعات گذشته‌نگر استخراج شده است. این کارآزمایی بر روی بیمارانی که کنسر تخمدان آن‌ها به‌طور هیستولوژیک تأیید شده است، تمرکز دارد.

نتایج:
135 بیمار با 249 ضایعه در 15 مرکز رادیوانکولوژی از ماه می 2019 تا نوامبر 2023 ثبت‌نام شدند.

• پاسخ کامل (Complete Response): در 194 ضایعه مشاهده شد (77.9%)
• پاسخ جزئی (Partial Response): در 40 ضایعه (16.1%)
• بیماری پایدار (Stable Disease): در 14 ضایعه (5.6%)
• پیشرفت بیماری (Progressive Disease): در یک ضایعه (0.4%)

معیار Objective Response Rate برابر با 94% و Clinical Benefit Rate برابر با 99.6% بود.
ضایعات دارای پاسخ کامل میزان کنترل موضعی (Local Control) به‌طور قابل توجهی بالاتری نسبت به ضایعات دارای پاسخ جزئی یا عدم پاسخ نشان دادند (کنترل موضعی 12 ماهه: 92.7% در مقابل 63.1%، p<0.001).
میزان بقا بدون پیشرفت (Progression-Free Survival, PFS) در 12 ماه و بقا کلی (Overall Survival) به ترتیب 36.6% و 97.2% بود.
میزان فاصله زمانی بدون درمان (Treatment Free Interval) برای 12 ماه برابر با 52.7% بود.
23 بیمار (17%) سمیت حاد خفیف و 9 بیمار (6.7%) سمیت دیرهنگام (عمدتاً گرید یک) را تجربه کردند.

نتیجه‌گیری:
این مطالعه فاز دوم، اثربخشی و ایمنی SBRT را برای ریشه‌کنی بیماری الیگومتاستاتیک کنسر تخمدان با کمترین سمیت تأیید می‌کند. همچنین میزان بالای پاسخ کامل در بیماران و نتایج طولانی‌مدت این مطالعه نشان می‌دهد که رادیوتراپی می‌تواند دوره‌ای از بقا بدون نیاز به درمان سیستمیک را برای بیماران به ارمغان بیاورد.

نویسنده: دکتر پوریا عادلی متخصص رادیوانکولوژی