- چگونه آسیبهای ناشی از بدخوابی را از بین ببریم؟
- پله نوردی باعث افزایش طول عمر می شود
- عوارض نامشخص «قلیان اکسیژن»/ هر کار تحقیقاتی باید با رضایت افراد باشد
- پرداخت یارانه دارو ربطی به بیمه سلامت ندارد
- تبدیل ایران به صادرکننده تجهیزات پزشکی
- درد در سنین رشد را جدی بگیرید
- پیشتازی ایران در منطقه در تشخیص مالاریا
- مهمترین علائم اختلال پانیک و نحوه درمان
- ژنتیک و قرارگیری در معرض آفت کش ها خطر پارکینسون را افزایش می دهد
- مشکل بزرگ ۳۰ درصد مبتلایان به دیابت در ایران/ دیابت بیش از برخی سرطانها قربانی میگیرد
- داروهای سوزش معده خطر میگرن را افزایش می دهند
- برای خواب خوب مقررات بگذارید
- تولید سالانه ۷۰ میلیارد نخ سیگار در کشور / پایینترین نرخ مالیات بر دخانیات در ایران
- چالشهای سلامت دهان و دندان در ایران
به گزارش گروه بهداشت و درمان سرطان نیوز؛ بنابر آمار رسمی، میانگین شاخص سهم پرداختهای مستقیم از جیب بیماران از کل هزینههای سلامت طی سالهای ۱۳۹۸-۱۳۹۰، برابر ۴۲.۲ درصد و در سال ۱۳۹۸ نیز ۳۷.۴۲ درصد بوده است که با هدف مندرج در برنامه ششم توسعه مبنی بر کاهش این شاخص تا ۲۵درصد فاصله دارد.
ناکام در کاهش هزینههای درمان
طی یک دهه اخیر و با وجود طرحهای متعدد وزارت بهداشت در خصوص کاهش هزینههای درمان و با توجه به آن چه امروز، مردم بابت درمان از جیبشان هزینه میکنند، آیا سیاستها و برنامههای وزارت بهداشت در کاهش هزینهها به گونهای که بر دوش مردم سنگینی نکند، پروژهای موفق بوده است؟ برای یافتن پاسخ این پرسش به اظهارنظر ۵ روز قبل مرکز پژوهشهای مجلس مراجعه میکنیم که این طور میگوید: «با وجود تدوین قوانین و مقررات مختلف در کشور طی دهههای اخیر جهت حفاظت مالی از خانوارها، کاهش مواجهه با هزینههای کمرشکن سلامت آن گونه که قوانین تاکید کرده اند، محقق نشده است.»
برنامه ششم چه گفت؟
مرکز پژوهشها میگوید، مواجهه خانوادهها با مخارج کمرشکن سلامت بر اساس شاخص ظرفیت پرداخت خانوار، از ۳۷.۲ درصد در سال ۱۳۹۵ با طی یک روند نوسانی به ۴۲.۲ درسد در سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است که این میزان با هدف تعیین شده در برنامه ششم توسعه که یک درصد تعیین شده بود، فاصله دارد.
شاخص میزان پرداخت از جیب
برای فهم بیشتر از اعداد و ارقامی که ما میتوانیم درباره هزینههای درمان و میزان پرداختی آن از جیب مردم دریابیم، این را هم باید بدانیم که برنامه ششم توسعه، شاخص ۲۵ درصد را برای سهم پرداختهای مستقیم از جیب مردم تعیین کرده بود. اما آیا این رقم محقق شد؟
پاسخ، خیر است، چون بررسیهای آماری میگوید: هزینههای سلامت طی سالهای ۱۳۹۰ تا۱۳۹۸ برابر ۴۲.۲ درصد و در سال ۱۳۹۸، ۳۷.۴۲ بوده است که با هدف گذاری برنامه ششم توسعه که ۲۵درصد ترسیم شده بود، فاصله دارد. اگر بخواهیم به آمار مرکز آمار هم سرک بکشیم، این مرکز میگوید، سهم بهداشت و درمان از سبد هزینه خانوار شهری در سال۱۴۰۱ حدود ۹.۱درصد است که بعد از هزینههای بخش مسکن و سوخت و هزینههای خوراکی و دخانی در رتبه سوم قرار دارد.
میانگین جهانی ۱۸ و توسعه یافتهها ۱۳ درصد
در این میان خوب است، بدانیم که موضوع سلامت در بسیاری از کشورهای جهان، در شمار مسائلی است که دولتها به طور جدی به آن ورود میکنند. بر اساس دادههای حسابهای ملی سلامت ایران، ۳۷.۴ درصد مخارج سلامت کشور در سال ۹۸ به صورت پرداخت از جیب تامین شده است. این در حالی است که میانگین این شاخص در سال ۲۰۱۹ میلادی در سراسر دنیا ۱۸ درصد و در کشورهای با درآمد بالا ۱۳.۶ درصد، کشورهای درآمد متوسط ۳۵ درصد و جوامع با درآمد پایین ۴۴.۷ درصد بوده است.
ما برای یافتن بخشی از پرسش هایمان درباره سهم پرداختی مردم برای سلامت، به سراغ دکتر آرش انیسیان مدیرکل برنامه ریزی اقتصاد سلامت سازمان نظام پزشکی میرویم. او به عدد و رقمهای دیگر و از زاویه متفاوتی به موضوع نگاه میکند: به زبان ساده، اگر هر خانواده به طور سرانه برای هر عضو خود ماهانه بیش از ۲۰۰ هزار تومان برای درمان هزینه کند، این هزینه، هزینه کمرشکن تلقی میشود. در واقع شاخص هزینههای زندگی در حال حاضر به گونهای است که اگر خانواده بیش از این مقدار هزینه کند، معیشت خانوار دچار مشکل میشود.
دکتر انیسیان ادامه میدهد: در حال حاضر حدود۸۰ درصد خدمات سرپایی در بخش خصوصی انجام میشود و واقعیت این است که یک فرد همین حالا در مراجعه باید بیش از ۷۵ درصد پول را مستقیم از جیب پرداخت کند. در بخش دولتی است که بیمار سهم کمتری یعنی حدود ۳۰ درصد را از جیب پرداخت میکند. به این مسئله هم باید توجه کنیم که وقتی بیمار میخواهد دارو تهیه کند، بخشی از داروها سهم دارویار دارد، اما وقتی فرد بخواهد دارو را در شرایط کمبود دارو تهیه کند باید هزینه بیشتری پرداخت کند یا خیلی جاها که داروی مد نظر فاقد پوشش دارویی است، باید هزینه بیشتری برای تهیه آن پرداخت شود.
انیسیان درباره سایر بخشها هم میگوید: در هزینههای بستری حدود ۲۰ درصد از سهم پرداختی بیماران در بخش خصوصی انجام میشود که اگر عمل جراحی نیاز به تجهیزات ویژهای داشته باشد همچون عملهای جراحی لاپاراسکوپی یا ایمپلنتهای ارتوپدی و جراحی اعضا که بیمار مجبور است رقمهای مستقیم بالایی را پرداخت کند ما به این هزینهها و موارد میگوییم؛ بخش هزینههای خاکستری درمان که در هیچ کدام از محاسبات بخشهای مسئول و بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس دیده و محاسبه نمیشود.
آسیب فریز کردن تعرفهها
انیسیان به آسیب ثابت نگه داشتن تعرفهها هم اشاره میکند و میگوید: وقتی دولت، تعرفههای پزشکی را ثابت نگه میدارد، ۵ تا ۱۰ درصد پزشکان هزینههای فراوانی را از بیمار دریافت میکنند که تخلف است و البته دیگر قابل مدیریت نیست. این نیز همان هزینههای خاکستری است که برای مراکزی همچون مرکز پژوهشها قابل رصد نیست.
از دکتر انیسیان درباره پیشنهاد افزایش ۴۶ درصدی تعرفههای پزشکی برای ۱۴۰۳ میپرسم که با این تصمیم آیا مردم هزینه بیشتری باید پرداخت کنند؟
پاسخ انیسیان این است که به ظاهر بله، اما در واقع این گونه نیست، چون سهم بیمهها از این پرداخت بخش خاکستری هزینهها افزایش مییابد. الان بیمهها از پرداخت بخش خاکستری شانه خالی میکنند و عملا به این دلیل که این هزینهها غیرقانونی است، هیچ پرداختی نمیکنند.
او این موضوع را این طور تفسیر میکند: دولت به قیمت پرداخت بیشتر از جیب مردم و افزایش سوبسید سهم پزشک ومراکز درمانی، وانمود میکند که من سهم خدمات درمان را افزایش ندادم، اما واقعیت این است که خدمات سلامت، دارای یک بهای تمام شدهای است که اگر این بها پرداخت نشود، این سلامت مردم است که آسیب میبیند و به خطر میافتد.
از وی راهکار این چالش و کاهش سهم پرداختی مردم را جویا میشوم که او تاکید میکند: دولت باید به سلامت مردم اهمیت بدهد و سهم خودش را برای حوزه سلامت به تمام و کمال پرداخت کند. دولت باید بداند که با فریز کردن تعرفههای پزشکی، سطح کیفیت در دولتیها کاهش مییابد و در بخش خصوصی هم تخلفها زیاد میشود. هنوز برخی از مسئولان درک نکرده اند که اقتصاد را با فرمان و دستور نمیتوان مدیریت کرد.
منبع: آفتاب نو