جدیدترین یافته‌ها در زمینه تشخیص و درمان تومور‌های کلیه

به گزارش  گروه سرطان، سرطان نیوز، سرطان سلول کلیوی (RCC) شایع‌ترین نوع سرطان کلیه در بزرگسالان است و حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد از تومور‌های منشأ کلیوی را تشکیل می‌دهد. اکثریت RCC‌ها از سلول‌هایی که دیواره‌های لوله‌های پروگزیمال در قشر کلیوی را می‌پوشانند، منشأ میگیرند؛ انواع اصلی آن شامل سلول شفاف (۷۵ تا ۸۰ درصد موارد)، پاپیلاری (۱۰ تا ۱۵ درصد موارد) و کروموفوب (حدود ۵ درصد موارد) می‌باشد. در زمان تشخیص، ۲۵ تا ۳۰ درصد موارد ممکن است بدون علامت باشند؛ با این حال، علائم رایج می‌تواند شامل خون در ادرار، خستگی، کاهش وزن غیرعمد، درد در کنار یا پشت، و تب باشد. تشخیص RCC بر اساس سونوگرافی برای شناسایی اولیه استوار است، در حالی که سی‌تی اسکن با کنتراست و تجزیه و تحلیل هیستوپاتولوژیک به تمایز بین توده‌های کیستی و جامد و تعیین مرحله‌بندی کمک می‌کند. درمان اولیه برای RCC محدود به کلیه، خارج کردن جراحی است، و برای بیماری پیشرفته یا متاستاتیک، درمان‌های جدید نشان داده‌اند که نتایج بیمار را بهبود می‌بخشند.

۱. ترکیبی از یک درمان هدفمند به علاوه یک مهارکننده ایمونوچک پوینت (ICI) برای RCC تأیید شده است.
ICIs با ارائه یک استراتژی جدید قدرتمند برای مقابله با سرطان از سیستم ایمنی، چشم‌انداز درمانی برای RCC را متحول کرده‌اند. ICIs با هدف‌گذاری مولکول‌های خاص روی سلول‌های T و سلول‌های تومور، قابلیت سیستم ایمنی برای شناسایی و نابود کردن سلول‌های سرطانی را بازیابی می‌کنند. نیوولوماب، یک ICI برجسته، به عنوان یک درمان اصلی RCC پیشرفته تبدیل شده است، به ویژه برای بیمارانی که سرطان آن‌ها علی‌رغم درمان‌های اولیه پیشرفت کرده است.

درمان‌های هدفمند، که شامل مولکول‌های کوچک و آنتی‌بادی‌های مونوکلونال هستند، بر هدف‌های مولکولی خاصی که در رشد و گسترش سرطان نقش دارند، مانند فاکتور‌های رشد و گیرنده‌های آنژیوژنز، عمل می‌کنند. این دقت یک مکانیزم تکمیلی به ICIs ارائه می‌دهد، احتمالاً سرکوب ایمنی ناشی از تومور‌ها را کاهش می‌دهد و پاسخ ایمنی را تقویت می‌کند. ادغام درمان‌های هدفمند مانند سونیتینیب و آکسیتینیب، که گیرنده فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGFR) را مهار می‌کنند، یک پیشرفت قابل توجه را نشان داده است.

این پتانسیل سینرژیک منجر به توسعه‌های برجسته‌ای شده است، با تأیید چندین ترکیب از ICIs و درمان‌های هدفمند برای RCC توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) (از جمله پمبرولیزوماب به همراه آکسیتینیب، نیوولوماب به همراه کابوزانتینیب، پمبرولیزوماب به همراه لنواتینیب، و آولوماب به همراه آکسیتینیب)، که یک عصر جدید در مدیریت RCC را نوید می‌دهد. این ترکیبات در آخرین رهنمود‌های اروپایی و آمریکایی به عنوان درمان ترجیحی خط اول برای RCC پیشرفته تأیید شده‌اند، نشان دهنده نتایج برتر در بقای کلی و بقای بدون پیشرفت در مقایسه با درمان‌های سنتی مونوتراپی است.

۲. رادیوتراپی استریوتاکتیک (SBRT) یک جایگزین درمانی مؤثر برای RCC مرحله اولیه است که جراحی امکان‌پذیر نیست.

جراحی کلیه، یا نفرکتومی، استاندارد درمانی برای بیماران مبتلا به سرطان کلیه موضعی است؛ با این حال، این روش می‌تواند منجر به از دست دادن نفرون‌ها شود، که ممکن است منجر به بروز یا بدتر شدن بیماری مزمن کلیه شود. علاوه بر این، با توجه به اینکه میانگین سنی تشخیص سرطان کلیه حدود ۶۵ سال است، بسیاری از بیماران با شرایط بهداشتی اضافی روبرو هستند که انجام جراحی بزرگ را پرخطر یا غیرممکن می‌سازد.

SBRT، که به عنوان رادیوتراپی انتخابی استریوتاکتیک (SABR) نیز شناخته می‌شود، به عنوان یک درمان دقیق غیرتهاجمی برای سرطان کلیه شناخته می‌شود. برخلاف رادیوتراپی سنتی که نیاز به جلسات متعددی برای چندین هفته دارد، SBRT دوز‌های بالایی از تابش را با دقت نقطه‌ای در تنها چند جلسه ارائه می‌دهد، که اقامت در بیمارستان و عوارض جانبی مرتبط را به حداقل می‌رساند. این رویکرد نتایج عالی را در کنترل تومور‌ها درون کلیه و سایر اعضا مانند مغز، ریه‌ها، کبد، و ستون فقرات نشان داده است، یک جایگزین قابل اجرا برای کسانی که نمی‌توانند تحت جراحی قرار گیرند.

یافته‌های اخیر از یک مطالعه فاز ۲ چندمرکزی غیرجراحی (FASTRACK II) اثربخشی SBRT در درمان سرطان کلیه اولیه را نشان داده است. با نرخ کنترل موضعی ۱۰۰ درصد و بدون مرگ‌ومیر مرتبط با سرطان گزارش شده در طی پیگیری میانگین ۴۳ ماه، نتایج امیدوارکننده‌ای را نشان داده است. نرخ موفقیت بالای SBRT در جلوگیری از شکست‌های دوردست، که ۹۹ درصد گزارش شده است، پتانسیل آن را به عنوان یک گزینه درمانی قدرتمند برای RCC مرحله اولیه، به ویژه در بیمارانی که جراحی برای آن‌ها گزینه‌ای نیست، برجسته می‌کند.

۳. دارو‌های تأییدشده توسط FDA که مسیر ژن VHL را هدف قرار می‌دهند، درمان سلول شفاف RCC را پیش می‌برند.

سلول شفاف RCC، شکل غالب سرطان کلیه، به شدت با جهش‌های در ژن VHL، یک سرکوبگر تومور حیاتی واقع در باند ۳ p۲۵، ارتباط دارد. وقتی ژن VHL جهش می‌یابد، اغلب منجر به بیماری فون هیپل-لینداو می‌شود، و غیرفعال شدن آلل VHL باقیمانده می‌تواند توسعه سلول شفاف RCC را به پیش ببرد. این نوع جهشی مسیر تنظیم کننده هیپوکسی (HIF) سلول را مختل می‌کند، که منجر به فعالیت بیش از حد ژن‌های هدف HIF و کمک به رشد و پیشرفت تومور می‌شود.

اخیراً، FDA بلزوتیفان، یک مهارکننده نوآورانه هدفمند HIF۲-آلفا، را در مدیریت تومور‌های مرتبط با VHL، از جمله سلول شفاف RCC، با مداخله مستقیم در مسیر تغییریافته توسط جهش‌های ژن VHL، تأیید کرده است. بلزوتیفان در کوچک کردن تومور‌های کلیوی سلول شفاف در افراد مبتلا به بیماری فون هیپل-لینداو، کارایی نشان داده است، گزینه‌ای درمانی هدفمند برای بیماران مبتلا به این شرایط ارثی را ارائه می‌دهد.

۴. بلزوتیفان گزینه درمانی جدیدی برای بیماران مبتلا به RCC پیشرفته است که قبلاً ICIs و درمان‌های ضدآنژیوژنز را دریافت کرده‌اند.

بلزوتیفان به عنوان یک درمان امیدوارکننده برای بیماران مبتلا به بیماری فون هیپل-لینداو ظهور کرده است و در زمینه‌های گسترده‌تری برای بیماران مبتلا به RCC پیشرفته در حال ارزیابی است.

در RCC اسپورادیک، غیرفعال شدن جهشی ژن VHL رایج‌ترین رویداد مولکولی است که رخ می‌دهد. بنابراین، مهارکننده HIF۲-آلفا به عنوان یک درمان بالقوه حتی در بیماران مبتلا به RCC اسپورادیک فرض شده است.

یافته‌های جدید از یک مطالعه فاز ۲ نشان می‌دهند که ترکیب بلزوتیفان و کابوزانتینیب (یک مهارکننده تیروزین کیناز VEGFR) می‌تواند برای بیماران مبتلا به سلول شفاف RCC پیشرفته که قبلاً با ایمونوتراپی درمان شده‌اند، مفید باشد. درمان ترکیبی نرخ پاسخ موضوعی ۳۰.۸ درصد را در میان بیماران به دست آورد، شامل پاسخ‌های کامل در ۲ درصد بیماران و پاسخ‌های جزئی در ۲۹ درصد بیماران. مدت زمان میانگین تا پاسخ ۳ ماه بود، و ۸۷ درصد بیماران کاهش در مجموع قطر‌های ضایعات هدف را تجربه کردند.

بلزوتیفان در حال حاضر در مقایسه با اورولیموس، یک درمان هدفمند دیگر، به ویژه برای بیماران مبتلا به سرطان کلیه سلول شفاف پیشرفته که سابقه خانوادگی این شرایط را ندارند، در حال ارزیابی است.

۵. هوش مصنوعی (AI) ممکن است برای کمک به مشخص کردن تومور‌های کلیه استفاده شود.

درجه هسته‌ای یک معیار مهم است که پاتولوژیست‌ها برای درک تفاوت‌های سلول‌های توموری از سلول‌های سالم استفاده می‌کنند و در ارزیابی نتایج RCC با شناسایی مناطق درون تومور که بیشتر مستعد گسترش هستند، مهم است.

روش‌های سنتی بررسی این اندازه‌گیری‌های پاتولوژیک به دلیل حجم زیاد داده‌ها، چالش‌برانگیز است؛ با این حال، محققان ابزاری مبتنی بر AI را توسعه داده‌اند که قادر به تجزیه و تحلیل تصاویر دوبعدی از اسلاید‌های پاتولوژی است، که ویژگی‌های توموری ظریف و قبلاً نادیده گرفته شده را کشف می‌کند.

این فناوری AI قادر به ارزیابی ویژگی‌های مهم تومور مانند درجه هسته‌ای و الگو‌هایی که تشکیل می‌دهند است، ارائه بینش‌هایی درباره رفتار تومور با سطح جزئیات و مقیاسی که با روش‌های سنتی دستی قابل دستیابی نیست.

این رویکرد نوآورانه ممکن است به پیش‌بینی پاسخ تومور به ICIs کمک کند، گامی مهم به جلو با توجه به عدم وجود اقدامات پیش‌بینی‌کننده فعلی برای کارایی درمان. با بررسی جزئیات پیچیده نمونه‌های توموری، این تحقیق پتانسیل AI را برای بهبود دقت تشخیصی و شخصی‌سازی درمان برای بیماران مبتلا به سلول شفاف RCC برجسته می‌کند.