سرطان اندومتر از شایع‌ترین نئوپلاسم‌های رحم محسوب می‌شود که در موارد با ریسک بالا (مانند مراحل پیشرفته یا زیرگروه‌های مولکولی خاص)، نیاز به راهکارهای درمانی نوین دارد. در این راستا، مهارکننده‌های نقاط کنترل ایمنی نظیر کیترودا (پمبرولیزوماب) به‌عنوان یک گزینه امیدبخش مطرح شده‌اند. مطالعه KEYNOTE-B21 با هدف ارزیابی نقش کیترودا در رژیم کمکی پس از جراحی در بیماران با سرطان اندومتر پرریسک طراحی شد.

اهداف مطالعه

این کارآزمایی فاز III تصادفی‌سازی و دوسوکور، به مقایسه کیترودا همراه با شیمی‌درمانی (کربوپلاتین-پاکلیتاکسل) در مقابل پلاسبو به‌همراه شیمی‌درمانی پرداخت. هدف اولیه، ارزیابی بقای بدون پیشرفت بیماری (DFS) و بقای کلی (OS) در ۱۰۹۵ بیمار تازه‌تشخیص‌یافته بود.

روش‌شناسی

• معیارهای ورود: بیماران با سرطان اندومتر پرریسک که تحت جراحی رادیکال با هدف درمان قطعی قرار گرفته و بیماری ماکروسکوپیک باقی‌مانده نداشتند.

• طرح درمانی:

  • گروه کیترودا: شیمی‌درمانی (۶ سیکل کربوپلاتین-پاکلیتاکسل) + کیترودا (۲۰۰ میلی‌گرم هر ۳ هفته تا ۶ دوره)، سپس تداوم کیترودا تا یک سال.

  • گروه کنترل: شیمی‌درمانی مشابه + پلاسبو.

• پرتودرمانی: بر اساس نظر پزشک معالج در برخی موارد افزوده شد.

یافته‌های کلیدی

در تحلیل موقت (۴ مارس ۲۰۲۴):

• در جمعیت کلی: تفاوت معناداری در DFS بین دو گروه مشاهده نشد (نسبت خطر [HR]: ۰.۸۶؛ ۷۵% در گروه کیترودا vs ۷۶% در گروه پلاسبو).

• در زیرگروه dMMR (نقص ترمیم عدم تطابق DNA): کیترودا بهبود چشمگیری در DFS ایجاد کرد (HR: ۰.۳۱)، در حالی که در بیماران با pMMR این مزیت دیده نشد (HR: ۱.۲۰).

• عوارض جانبی: عوارض درجه ≥۳ در گروه کیترودا شایع‌تر بود، اما هیچ مورد مرگ مرتبط با درمان گزارش نشد.

نتیجه‌گیری و پیام‌های بالینی

• کیترودا در ترکیب با شیمی‌درمانی، به‌ویژه در بیماران dMMR، بهبود قابل‌توجهی در DFS نشان داد و می‌تواند به‌عنوان یک گزینه درمانی هدفمند در این زیرگروه مطرح شود.

• در جمعیت کلی بیماران، تفاوت آماری معناداری مشاهده نشد، که لزوم انتخاب دقیق بیماران بر اساس نشانگرهای زیستی (مانند وضعیت MMR) را پررنگ می‌کند.

• با توجه به پروفایل ایمنی کیترودا، نظارت دقیق بر عوارض ایمونولوژیک در طول درمان ضروری است.

این مطالعه بر اهمیت پزشکی شخصی‌شده در سرطان اندومتر تأکید دارد و نقش کیترودا را به‌عنوان یک عامل کمکی در زیرگروه‌های خاص تایید می‌کند. برای تعیین تاثیر آن بر بقای کلی، پیگیری طولانی‌مدت بیماران مورد نیاز است.

نویسنده: دکتر پوریا عادلی، متخصص رادیوانکولوژی